فهرست مطالب
مجله فرهنگ و ارتقای سلامت (فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران)
سال هفتم شماره 1 (پیاپی 21، بهار 1402)
- تاریخ انتشار: 1402/03/11
- تعداد عناوین: 24
-
صفحات 4-6
سلامت رکن اساسی پیشرفت هر کشور است. ارتقاء سلامت همه جانبه با تلاش های دانش بنیان و ارزش محور و با در نظر گرفتن اقتصاد مقاومتی سلامت امکان پذیر می شود. در این بیانیه هفت راهبرد، الزامات و اقدامات هر راهبرد در مورد مهار تورم و رشد تولید، در حوزه سلامت بیان شده است.
کلیدواژگان: ارتقای سلامت، اقتصاد، سلامت کل نگر -
صفحات 10-20زمینه و هدف
فعالیت های تحقیقاتی در حوزه پزشکی در 40 سال گذشته رشد فزاینده ای داشته و رتبه علمی ایران در تولید علم در جهان را از 54 به 16 رسانده است. هدف از نگارش این مقاله مروری بر روند پژوهش های علوم پزشکی در دو دوره بیست ساله گذشته و نگاهی به افق تحقیقات پزشکی ایران در بیست سال آینده است.
روشبررسی مقالات فارسی در ارتباط با تحقیقات پزشکی از سال 1361 تا 1401از پایگاه های مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و اسکوپوس و نیز سه ویرایش کتاب سلامت در جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت.
یافته هادر بیست سال اول بین سال های 1361 تا 1380 توانمندسازی نیروی انسانی با رشد آموزش عالی پزشکی شامل افزایش تعداد دانشکده ها و دانشگاه های علوم پزشکی، افزایش تعداد دانشجویان رشته های مختلف در مقاطع کارشناسی ارشد، دکترای علمی، دکترای حرفه ای و تخحصص های بالینی پزشکی و تاسیس و رشد دوره های فوق تخصصی بالینی پزشکی انجام شد. زیرساخت های ضروری برای درونداد تحقیقات آماده شده و مراکز تحقیقاتی و پژوهشکده های پزشکی تاسیس شد. در بیست ساله دوم بین سال های 1381-1400 افزایش تعداد اعضای هییت علمی دانشگاه ها، توسعه، موسسات تحقیقاتی و نیز افزایش تعداد دانشجویان و دستیاران سبب ارتقاء کمی و کیفی پژوهش و تولید مقالات علمی در سطح بین المللی و افزایش استنادات به مقالات پزشکی ایران شد. اهداف عمده بیست سال آینده افزایش نوآوری در پژوهش ها، تولید علم نافع و دستیابی به مرجعیت علمی در سطح منطقه و جهان است که با حفظ و تکریم دانشمندان و پژوهشگران، تقویت ساختارها و درونداد پژوهش، تغییر در شیوه ارزشیابی تحقیقات، افزایش اعتبارات پژوهشی، هدفمند کردن پژوهش های علوم پایه و بالینی و ترویج فرهنگ علم نافع امکان پذیر خواهد بود.
نتیجه گیریکشور جمهوری اسلامی ایران در 40 سال گذشته توانسته است زیرساخت ها و نیروی انسانی مورد نیاز برای تحقیقات پزشکی را فراهم کند. به کارگیری نیروی انسانی لایق و ترجمان دانش آنها، تدوین سیاستگذاری و برنامه ریزی های موثر برای نوآوری، خلاقیت و فناوری های مورد نیاز برای رفع مشکلات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سلامت جامعه و دستیابی به مرجعیت علمی نیازمند عزم ملی قوی و تحول انقلابی در دهه های آینده است.
کلیدواژگان: ایران، پزشکی، پژوهش -
صفحات 21-26
به رغم گذشت بیش از سه سال از شروع همه گیری کووید-19، هنوز این همه گیری در سطح جهان و ایران ادامه داشته و کماکان یک دغدغه بزرگ سلامت محسوب می شود. تلقی پایان همه گیری اشتباه بوده است و وضعیت فعلی به معنی برگشت به شرایط قبل از همه گیری نیست؛ بنابراین باید تدابیری در سطوح مختلف بهداشتی، درمانی و سیاست گذاری برای مدیریت درست این بحران اتخاذ شود. در این مقاله ابتدا به تحلیل مدیریت همه گیری در ایران پرداخته شده است و عملکرد کشور در حوزه هایی نظیر نظام گزارش دهی و مراقبت، آزمایش های تشخیصی، عوارض بلندمدت عفونت کووید-19، واکسن و واکسیناسیون، درمان، و پایش واریانت ها مورد بررسی و نقد قرار گرفته است و مواردی برای تصمیم گیران حوزه سلامت و کرونا پیشنهاد شده است.
کلیدواژگان: شیوع همه گیری، کووید-19، مدیریت بیماری -
صفحات 27-33زمینه و هدف
به رغم اهمیت ورزش در تقویت سیستم ایمنی بدن، دانش آموزان ممکن است به دلیل نگرانی در مورد کرونا ویروس تمایلی به ورزش در مدارس نداشته باشند. بهداشت زمین ورزشی تاثیر مثبتی بر مشارکت دانش آموزان در درس تربیت بدنی دارد، از اینرو هدف این تحقیق شناسایی شاخص های بهداشتی در برگزاری حضوری درس تربیت بدنی مدارس در دوره کرونا بود.
روشروش پژوهش، کیفی از نوع تحلیل مضمون است. جامعه مورد بررسی خبرگان علمی و اجرایی مرتبط با موضوع بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مصاحبه بدون ساختار بود که فرایند انجام مصاحبه ها تا زمان دستیابی به اشباع نظری ادامه یافت. برای تجزیه وتحلیل متن مصاحبه ها از روش تحلیل مضمون رویکرد کلارک و برون (2006) استفاده شد.
یافته هابا استفاده از تحلیل تم، 57 کد نهایی شناسایی شد که در 13 مفهوم و 4 مقوله (شاخص های مربوط به بهداشت شخصی، شاخص های مربوط به بهداشت عمومی، شاخص های مربوط به مسایل مدیریتی و شاخص های مربوط به کلاس تربیت بدنی) دسته بندی شدند.
نتیجه گیریفراهم کردن شرایط بهداشتی برای برگزاری کلاس تربیت بدنی در مدارس مستلزم تلاش دانش آموزان، معلم تربیت بدنی، کارشناس بهداشت، کادر اجرایی مدرسه و سازمان های متولی در زمینه رعایت و فراهم کردن بهداشت شخصی، بهداشت عمومی، بهداشت زمین ورزشی و سازماندهی کلاس تربیت بدنی با توجه به شرایط خاص همه گیری است تا احتمال سرایت ویروس کرونا به حداقل برسد و دانش آموزان با اطمینان بیشتری به فعالیت ورزشی بپردازند.
کلیدواژگان: تربیت بدنی، شاخص های بهداشتی، کووید-19، مدرسه ها -
صفحات 37-44زمینه و هدف
اندازه گیری عملکرد سیستم PHC، اولین گام حیاتی شناسایی زمینه هایی برای اصلاحات است. بنابراین این مطالعه با هدف طراحی و به کارگیری مدل فرایندی پایش عملکرد در نظام ارایه مراقبت های بهداشتی اولیه استان مرکزی انجام گرفت.
روشاین پژوهش یک مطالعه کاربردی از نوع کیفی بوده است. شواهد مربوط به اندازه گیری عملکرد مراقبت های اولیه بهداشتی از طریق انجام مرورگسترده متون استخراج شد. سپس مدل پایش مراقبت های اولیه بهداشتی با مصاحبه نیمه ساختار یافته از طریق سوالات باز با اجماع نظر خبرگان طراحی شد. مدل پیشنهادی قبل از اجرا و پس از کاربست مورد ارزیابی قرارگرفت.
یافته هامدل فرایندی پایش عملکرد مراقبت های اولیه بهداشتی درهفت فاز، طراحی و به کارگیری شد. این مدل دارای داشبورد گزارش گیری برای تصمیم گیری های مدیریتی می باشد.
نتیجه گیریباتوجه به اینکه شیوه های رایج پایش مراکز بهداشتی درمانی در دانشگاه های علوم پزشکی کشور از مدل علمی پیروی نمی کند در این راستا تعیین ابعاد مختلف و بررسی وضعیت آن در جهت شناخت نقاط ضعف و قوت و اقدام در جهت اثربخش کردن این فرآیند مهم مدیریتی بسیار ضروری است.
کلیدواژگان: ارزیابی نتایج و فرایند مراقبت های بهداشتی، ایران، عملکرد کاری، مراقبت بهداشتی اولیه -
صفحات 45-53زمینه و هدف
نقش و اهمیت آموزش بهداشت فردی از سنین کودکی در مدارس و به ویژه در شرایط خاص شیوع بیماری ها اهمیتی دوچندان خواهد داشت. بنابراین هدف پژوهش حاضر اعتبارسنجی آموزش بهداشت فردی در مدارس ابتدایی در شرایط کرونا بود.
روشتحقیق حاضر از نوع تحقیقات آمیخته (کیفی- کمی) بود. جامعه آماری شامل تمامی مراقبان سلامت و معلمان ابتدایی در سال تحصیلی 1399 تا 1400 شهرستان خمینی شهر بود. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و تا حد اشباع نظری حجم نمونه 16 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته با ضریب پایایی 97/0 بود. تحلیل مضامین کیفی، ترسیم شبکه مضامین و مدل مفهومی با نرم افزار MAXQDA10 انجام شد. در بخش کمی برای اعتبارسنجی از ضریب توافق سنج لاوشه (CVR) استفاده شد.
یافته ها34 مضمون در سه زمینه روش های آموزش بهداشت فردی، موضوع و محتوای آموزش بهداشت فردی و اهداف آموزش بهداشت فردی استخراج گردید. 12 مضمون در زمینه روش های موثر مستقیم و غیرمستقیم آموزش بهداشتی فردی در مقطع ابتدایی بود. 11 مضمون در زمینه موضوع و محتوای آموزش بهداشت فردی محیط زندگی، فردی، لباس، بدن، دست ها، چشم ها، موی سر، دهان و دندان، پیشگیری از بیماری ها و آموزش ورزش های جسمی استخراج گردید. از 34 مضمون نیز 11 مضمون در زمینه اهداف آموزش بهداشت فردی بود. همچنین نتایج اعتبارسنجی توافق سنج لاوشه (CVR) تمامی مضامین اصلی بالاتر از 49/0 را تایید کرد.
نتیجه گیریمدل طراحی شده می تواند راهنمای معلمان و مراقبان سلامت مدارس ابتدایی در ارایه آموزش بهداشت فردی موثرتر به دانش آموزان باشد.
کلیدواژگان: اعتبارسنجی، آموزش بهداشت، خدمات بهداشت فردی، کووید-19، مدارس ابتدایی -
صفحات 57-67زمینه و هدف
پزشکان خانواده برای انجام مسیولیت ها نیازمند داشتن توانمندی ها و مهارت های ضروری هستند. هدف از این مقاله معرفی این مهارت ها و تحلیل برنامه آموزشی دانشجویان پزشکی از نظر آموزش مهارت های ضروری است.
روشاین مطالعه به روش ترکیبی انجام شده است. ابتدا مقالات داخلی و بین المللی و در مواردی وبگاه دانشگاه ها یا سازمان های مرتبط با سلامت و آموزش پزشک خانواده به صورت هدفمند جستجو شد. با دسته بندی و تحلیل مطالب جمع آوری شده، فهرست مهارت ها استخراج شد. در گام بعد با برگزاری 8 جلسه بحث گروهی فهرست مهارت ها بررسی و بازبینی شد. در انتها برنامه آموزشی موجود با رویکرد پزشکی خانواده مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.
یافته هادانش و مهارت های مورد انتظار پزشکان عمومی به عنوان مدیر گروه پزشکی خانواده در شش حیطه کلان و 63 زیر حیطه دسته بندی و ارایه شد. حیطه های کلان عبارتند از: سلامت عمومی، مهارت های بالینی ضروری، اقدامات عملی، فناوری اطلاعات در سلامت، معنویت اسلامی، اخلاق و قانون و مهارت های نرم. در کل 26 واحد عملی و 25 واحد تیوری پیشنهاد شد.
نتیجه گیریتحلیل برنامه آموزشی فعلی در شش حیطه کلان انجام شد و حوزه های مغفول مانده مهمی را آشکار کرد. توجه به این حوزه ها و برنامه ریزی در جهت رفع موانع آموزشی و فراهم کردن زیرساخت ها، لازم و ضروری است.
کلیدواژگان: آموزش پزشکی، پزشکان خانواده، صلاحیت حرفه ای -
صفحات 68-74زمینه و هدف
در سال های اخیر نقش داروسازان در داروخانه ها از توزیع کنندگان دارو به سوی عملکردهای تخصصی تر پیشرفته است. هدف کلی این نوشتار، واکاوی و بررسی مداخله داروساز در کنترل علایم بیماران سرپایی مبتلا به علایم شایع تنفسی فوقانی حاد از طریق تجویز دارو های بدون نیاز به نسخه طبق قوانین و ضوابط دارویی در بخش سلامت است.
روشاین یک کارآزمایی بالینی است که بر روی بیماران مبتلا به یکی از بیماری های سرماخوردگی، آنفولانزا، سینوزیت، لارنژیت، و یا رینیت آلرژیک در مراجعه کنندگان به داروخانه های شهری و با علایم حاد انجام شده است. گروه اول تحت مداخلات تشخیصی و درمانی داروساز براساس درمان غیردارویی یا درصورت لزوم داروهای بدون نیاز به نسخه قرار گرفتند. گروه دوم براساس درخواست خودشان و بدون رویکرد تشخیصی-درمانی داروساز، داروی بدون نسخه دریافت کردند. علایم بیماران قبل از شروع پایش و سپس یک هفته بعد ارزیابی شد.
یافته هانتایج میانه اختلاف نمرات 113 بیمار در پنج بیماری برای گروه مداخله و بدون مداخله به ترتیب 30/23 و 45/14 برای سرماخوردگی، 00/20و 35/13 برای آنفولانزا، 40/11 و 15/7 برای رینیت آلرژیک، 00/15 و 00/14 برای لارنژیت، و 00/30 و 00/23 برای سینوزیت بود که میزان اختلاف نمرات بهبودی بالینی در تمامی بیماری ها در زیرگروه مداخله داروساز به طرز معنی داری بیشتر بود، به جز بیماران مبتلا به لارنژیت که تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد.
نتیجه گیریمشاوره، تشخیص و تجویز داروی بدون نسخه توسط داروساز، می تواند در بهبود علایم بیماران مبتلا به بیماری های شایع جزیی دستگاه تنفسی فوقانی بیش از حالتی که خود بیمار داروی بدون نسخه را تهیه کند، موثر واقع شود.
کلیدواژگان: بیماران سرپایی، داروسازان، داروهای بدون نسخه، مراقبت بهداشتی اولیه، ناخوشی های جزئی -
صفحات 75-82زمینه و هدف
سواد سلامت از مهم ترین شاخص هایی است که می تواند بر وضعیت و شدت رفتارهای سلامت محور افراد اثر بگذارد. هدف این مطالعه بررسی عوامل مرتبط با سواد سلامت بوده است.
روشاین مطالعه با روش پیمایش و استفاده از نمونه گیری خوشه ای تعداد 385 نفر از جمعیت 18 تا 65 سال شهر شیراز را مورد مطالعه قرار داده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و آماره های توصیفی و آزمون های آماری مقایسه میانگین ها (t و F) ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه انجام شد.
یافته هاتحلیل های دو متغیری نشان داد که با افزایش متغیرهای سن، تعداد سال های تحصیل و درآمد ماهیانه خانوار، سواد سلامت نیز افزایش خواهد یافت. این تحلیل ها همچنین نشان داد که وضعیت تاهل، وضعیت اشتغال، قومیت و هویت طبقاتی رابطه آماری معناداری با سواد سلامت دارند. نتایج تحلیل چند متغیری نشان داد که متغیرهای تعداد سال های تحصیل، مذهب و وضعیت اشتغال (خانه دار) تاثیر معناداری بر سواد سلامت پاسخگویان دارند.
نتیجه گیرینوجوانان، زنان خانه دار و اقلیت های مذهبی را می توان به عنوان گروه های آسیب پذیری در نظر گرفت که در برنامه ها و سیاست گذاری های مرتبط با ارتقای سطح سواد سلامت باید مورد توجه ویژه قرار بگیرند.
کلیدواژگان: جمعیت شناسی، ترویج بهداشت، سواد سلامت، سیاست بهداشت، عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت -
صفحات 83-88زمینه و هدف
باروری در کشور به زیر سطح جایگزینی رسیده است که این مهم موجب توجه سیاست گذاران به آن شده است. باروری ایده آل می تواند پیش بینی کننده باروری واقعی باشد. تحقق باروری ایده آل می تواند سطح فعلی باروری کلی را افزایش دهد. رضایت زناشویی از تعیین کننده های مهم باروری به شمار می آید. مطالعه حاضر به دنبال بررسی اثر رضایت زناشویی بر باروری ایده آل بود.
روشمطالعه حاضر، کمی و با روش پیمایش انجام شد. برای این منظور تعداد 379 نفر از زنان متاهل 15 تا 49 ساله ساکن محله های حاشیه شهر بندرعباس پیمایش شدند. نمونه گیری با روش خوشه ای چندمرحله ای انجام شد. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه بهره برده شد.
یافته هارضایت زناشویی زنان و باروری ایده آل همبستگی مثبت و معنی داری داشتند. افزایش مدت ازدواج با افزایش باروری ایده آل همبسته بود. تفاوت میانگین باروری ایده آل برحسب سطح تحصیلات زنان معنی دار بود. میانگین تعداد ایده آل فرزندان زنان اهل سنت بیشتر از زنان اهل تشیع و زنان متعلق به قومیت های فارس، لر، ترک و عرب کمتر از زنان سایر قومیت ها بود. نتایج رگرسیون چندمتغیری نشان داد که افزایش رضایت زناشویی زنان به افزایش باروری ایده آل می انجامد.
نتیجه گیریبرنامه ریزی در جهت افزایش رضایت زناشویی زوجین می تواند به تحقق باروری ایده آل کمک کند. تحقق باروری ایده آل می تواند به معنای افزایش سطح فعلی باروری کلی در کشور باشد. از این رو در سیاست های جدید جمعیتی، در کنار سیاست های تشویقی برای افزایش باروری، باید به خانواده، روابط زوجین و رضایت زناشویی نیز توجه جدی کرد.
کلیدواژگان: ازدواج، باروری، جمعیت حومه شهر، نرخ تولد، همسران -
صفحات 89-97زمینه و هدف
از آنجایی که رسیدن به رشد اقتصادی با ثبات از اهداف مهم اقتصادی هر کشور محسوب می شود و پولشویی نیز به عنوان یک عامل منفی نقش مخربی بر بی ثباتی اقتصادی دارد، بنابراین پژوهش حاضر با هدف تاثیر پولشویی بر سلامت رشد اقتصادی در ایران انجام شد.
روشدر مطالعه حاضر برای بررسی ارتباط بین متغیر پولشویی و رشد اقتصادی در ایران طی دوره زمانی 1365-1398 از یک مدل خود توضیحی با وقفه های توزیعی ARDL استفاده شده است، اطلاعات و آمار مورد نیاز در این مطالعه از وبگاه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مرکز آمار اقتباس شد، همچنین از مقدار کشفیات مواد مخدر به عنوان سازه پولشویی و از درصد تغییرات تولید ناخالص داخلی به عنوان شاخص اندازه گیری رشد اقتصادی استفاده شده است.
یافته هایافته های حاصل از تخمین نشان می دهد که بین متغیرهای مستقل مدل با متغیر وابسته رشد اقتصادی رابطه ی معناداری وجود دارد. بدین معنا که بین متغیر مستقل پولشویی و متغیر وابسته ی رشد اقتصادی یک رابطه ی منفی و معنادار برقرار است.
نتیجه گیریدر نهایت نتیجه اینکه افزایش پولشویی بر عملکرد اقتصاد کلان اثر منفی دارد به طوری که گسترش آن تولید ناخالص داخلی را کم می کند، بدین معنی که هر چقدر شستشوی پول کثیف از طریق کسب از راه قاچاق بیشتر باشد تاثیر منفی بر روی رشد مثبت اقتصادی بر جای خواهد گذاشت.
کلیدواژگان: ایران، پول شویی، رشد اقتصادی -
صفحات 98-107زمینه و هدف
اینترنت اشیاء پزشکی یک انقلاب در حوزه سلامت است که می تواند در زمینه های مختلف پزشکی از جمله نظارت بر بیمار، سیستم مراقبت از راه دور بیماران، سیستم هشداردهنده موارد اورژانسی، برنامه های تناسب اندام، بیماری های مزمن و مراقبت از سالمندان مورد استفاده قرار گیرد. بهره گیری از این فناوری در کنار فرصت های بسیاری که برای حوزه سلامت خواهد داشت چالش هایی مانند امنیت و حفظ حریم خصوصی را نیز به همراه دارد. از این رو موضوع توسعه اینترنت اشیاء در کشور یک موضوع راهبردی بوده و بنابراین هدف از این تحقیق ارایه طرح راهبردی توسعه امن اینترنت اشیاء در حوزه سلامت می باشد.
روشپژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و روش آن توصیفی- تحلیلی با رویکرد آمیخته است و داده های کیفی این تحقیق از مطالعه منابع و مطالعات پژوهش های علمی جمع آوری شده است. راهبردها با استفاده از روش آی تی یو و پانل خبرگان تدوین شد. جامعه آماری این تحقیق شامل 25 نفر از خبرگان و صاحب نظران حوزه سلامت و آشنا با فناوری اینترنت اشیاء بود که با روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند.
یافته هادر این پژوهش، پس از مطالعات و کنکاش های مفهومی و محیطی، تعداد 5 هدف، 12 سیاست کلان و 8 راهبرد اساسی برای دستیابی به چشم انداز و اهداف تدوین شد.
نتیجه گیرینتیجه این پژوهش دستیابی به طرح راهبردی توسعه امن اینترنت اشیاء در حوزه سلامت کشور، شامل اصول و ارزش ها، اهداف، سیاست های کلان و راهبردهای اساسی با چشم انداز «سلامتی بهتر، مراقبت بیشتر، هزینه کمتر با اینترنت اشیاء پزشکی» می باشد.
کلیدواژگان: ارائه مراقبت های بهداشتی، اینترنت اشیاء، پزشکی از راه دور، سیاست بهداشت -
صفحات 108-116زمینه و هدف
سلامت الکترونیک یک رویداد جهانی است؛ اما هنوز تعداد زیادی از کشورهای جهان در مراحل ابتدایی به کارگیری سلامت الکترونیک می باشند. هدف مطالعه حاضر ارایه چارچوب کلی برنامه استراتژیک الکترونیک سلامت برای کشور می باشد.
روشدر این مطالعه کیفی- کاربردی چارچوب های ارایه شده از سوی سازمان های بین الملی مانند سازمان بهداشت جهانی و اتحادیه بین المللی ارتباط از راه دور (ITU)؛ همچنین اسناد بالادستی و راهبردی کشور مد نظر قرار گرفت. برای بدست آوردن چارچوب پیشنهادی برنامه راهبردی سلامت الکترونیک کشورشامل: چشم انداز، ابعاد؛ مولفه ها؛ و شاخص ها علاوه بر مطالعه متون؛ از پانزده نفراز صاحبنظران که دارای مسیولیت های مهم مدیریتی در وزارت بهداشت بودند پرسش شد. گردآوری داده ها در دو نوبت، ابتدا ازطریق بارش افکار برای تحصیل نظرات ایشان درباره چشم انداز برنامه سلامت الکترونیک و سپس با به کارگیری یک پرسشنامه ساختمند باز برای اخذ نظرات ایشان در مورد اجزای برنامه راهبردی انجام شد.
یافته هابرنامه سلامت الکترونیک ایران می بایست سه حوزه پیشگیری، درمان، و توانبخشی را در برگیرد. به نظر می رسد مناسب ترین مدت زمان اجرای برنامه، پنج سال است و تشکیل کمیته نظارتی با برخورداری از سه گروه کاری: راهبردی، نمایندگان ذی نفعان، مشورتی و خبرگان با وظایف مشخص شده، تضمین کننده موفقیت و تداوم برنامه سلامت الکترونیک در کشور خواهد بود.
نتیجه گیریمشخص کردن برنامه سلامت الکترونیک برای کشور از ضروریات اصلی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است تا از این طریق بتواند ضمن کاهش بار مالی؛ با اشاعه فرهنگ خودمراقبتی و سواد سلامت، در راستای تحقق عدالت سلامت پیشرفت موثر داشته باشد.
کلیدواژگان: برنامه ریزی بهداشتی، برنامه ریزی راهبردی، پرونده الکترونیک سلامت، پزشکی از راه دور، سیاست بهداشت -
صفحات 119-129زمینه و هدف
ویروس عامل کووید-19، از خانواده ویروس های کرونا است که موجب بروز سندرم زجر تنفسی حاد می شود. ویروس عامل کووید-19 با ویروس های مسبب بیماری های سارس و مرس شباهت ساختاری دارد و به همین دلیل در مجامع علمی، این ویروس را سارس کوو-2 نام نهاده ا ند. این ویروس از گیرنده خاصی که سایر ویروس های کرونا برای بیماری زایی و ایجاد عفونت بهره می گیرند، استفاده می کند. هدف از این مقاله بررسی پروتیین های شاخص این ویروس و همچنین جهش های ایجادشده در آن است.
روشدر این پژوهش با استفاده از روش مرور سیستماتیک و انتخاب مقالات معتبر از متون علمی، ساختار و ویژگی های عملکردی پروتیین های ویروس مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها :
چهار نوع پروتیین در این ویروس نقش مهم ایفا می کنند: پروتیین تاجی، این پروتیین نقش مهمی در ساختار کلی ویروس دارد و حضور آنها در سطح ویروس باعث ایجاد ظاهری تاجی شکل در ویروس می شود و به همین دلیل به آن ها ویروس کرونا (تاج مانند) می گویند؛ پروتیین پوششی که باعث بیماری زایی و ایجاد عفونت می شود؛ پروتیین نوکلیوکپسیدی و پروتیین غشایی که علاوه بر ایفای نقش در ساختار ویروس، در افزایش عفونت و همچنین در چرخه سلولی تاثیر دارند. جهش هایی از این ویروس در نقاط مختلف جهان براساس شبکه فیلوژنتیک و نقاط جغرافیایی حضور ویروس گزارش شده است. این جهش ها گاهی باعث ایجاد سویه جدید در سرتاسر جهان می شود که شامل انواع مختلف جهش ها چون حذف و جانشینی است. علاوه بر موارد مذکور واکنش بدن در مقابل این ویروس به هنگام ایجاد عفونت بسیار مهم است، زیرا در بعضی از موارد همراه شدن استرس با آلودگی ویروسی باعث ایجاد پاسخ های شدید التهابی و حتی پاسخ های خودایمنی می شود.
نتیجه گیریساختارها و عملکردهای متفاوت پروتیین های ویروسی در گونه های مختلف ویروس سارس کوو-2 نقش مهمی در شدت علایم بیماران مبتلا به کووید-19 دارند. بنابراین شناخت این تنوعات ژنتیکی اهمیت به سزایی در طراحی و ساخت واکسن و درمان بیماران مبتلا به کووید-19 دارد.
کلیدواژگان: پروتئین تاجی، پروتئین های ویروس، سارس کوو-2، کووید-19 -
صفحات 130-137زمینه و هدف
بر مبنای جهان بینی الهی، نظام کنونی جهان، ابدی نیست؛ همچنین روح انسان حقیقت مجردی است که با مرگ بدن فانی و نابود نمی شود. این حقیقت از سوی امام زین العابدین علیه السلام در صحیفه سجادیه به روشنی تبیین شده است. در صحیفه سجادیه به همه جنبه های سلامت انسان، اعم از جسمانی، روانی، اجتماعی، عاطفی و معنوی، توجه و بر آنها تاکید شده است؛ ولی همچون قرآن، همواره حاکمیت با بعد معنوی سلامت است.
روشاین پژوهش به روش کتابخانه ای و اجتهادی، با مطالعه مستقیم و روشمند صحیفه سجادیه انجام شده؛ به منظوراصطیاد دستمایه های ارزشمند درباره سلامت معنوی در ساحت کنش، که حاصل یاد مرگ و معاد است. تبیین مطالب، با استدلال عقلی و نقلی و استناد به آیات و روایات و بهره گیری از تفاسیر و شروح معتبر صحیفه و دیگر نصوص دینی صورت گرفته است.
یافته هابرخی از آثار یاد مرگ و معاد بر سلامت معنوی در ساحت کنش، از منظر صحیفه سجادیه عبارتند از: توبه اندیشی و نیک فرجامی، داشتن حیات طیبه و ممات طیب، بهره گیری از حطام ناچیز دنیا در راه خدا، مقاومت و پایمردی، شب زنده داری، مواسات با فقیران، پرهیز از غفلت، انسان حقیقی شدن، انس با قرآن، طهارت دل و نیکنامی و پرواپیشگی.
نتیجه گیرییاد مرگ و معاد منجر به تغییر رفتارهای درونی و بیرونی انسان شده، سلامت معنوی او را ارتقا می بخشد. یافته های این پژوهش منحصر به کتاب شریف سجادیه است و ادبیات آن با یافته های مشابه در منابع دیگر تفاوتی چشمگیر دارد.
کلیدواژگان: اسلام، بهداشت و تندرستی، مرگ، معاد، معنویت -
صفحات 138-139
-
صفحات 140-142
-
Pages 4-6
Health is the cornerstone for development of any country. Holistic health promotion is possible with knowledge-based and value-oriented efforts by considering the health resistance economy. In this statement, seven strategies, requirements and actions of each strategy are stated regarding curbing inflation and production growth in the field of health.
Keywords: Economics, Health promotion, Holistic health -
Pages 7-8
-
Pages 10-20Background
There has been a remarkable rise in medical research activities during last 40 years in Iran, and the world ranking in production of Iranian medical documents has improved from 54 to 15 in 2022. The aim of this review is to summarize research activities during last 40 years and project important factors for emergence of Iranian medical research in the coming years.
MethodsRelated articles were sought from Iran Doc Engine and appropriate parts of three editions of the book “Health in the Islamic Republic of Iran” were reviewed.
ResultsBetween 1980-2000, there was a remarkable rise in the number of universities of medical sciences and related schools. The number of students, both undergraduate and postgraduate, including PhD courses and residency programs increased. Many clinical subspecialty programs were initiated in various clinical fields. Research centers and institutes were developed in many universities. Between 2001-2020, there was an extraordinary increase in number of yearly published medical articles. Number of citations to Iranian articles also increased.
ConclusionIn the last 40 years, the Islamic Republic of Iran has been able to provide the infrastructure and human resources needed for medical research. Employing qualified human resources and translating their knowledge, formulating policies and effective planning for innovation, creativity and technologies needed to solve social, economic, cultural and health problems of society and achieving scientific authority requires strong national determination and revolutionary transformation in the coming decades.
Keywords: Iran, Medicine, Research -
Pages 21-26
Despite the fact that over three years have passed since the onset of the Covid-19 pandemic, it still remains a significant public health concern in Iran and around the world. It is important to acknowledge that the current situation does not signify an end to the epidemic, and measures must be taken across various levels of prevention, treatment, and policy to effectively manage this crisis. This paper analyzes Iran's response to the epidemic, evaluating the country's performance in areas such as surveillance and healthcare systems, diagnostic testing, long-term Covid-19 complications, vaccinations, treatment, and monitoring of variants. Recommendations are also provided for decision-makers in the field of health and Covid-19.
Keywords: Covid-19, Disease Management, Pandemics -
Pages 27-33Background
Despite the importance of exercise in strengthening the immune system, students may not want to exercise in schools due to concerns about coronavirus. The health of the sports field has a positive effect on student participation in physical education lessons, therefore the purpose of this research was to identify health indicators in the holding of physical education lessons in schools in person during the COVID-19 epidemics.
MethodsThe research method was qualitative type of thematic analysis. The study population were academic and executive experts related to the subject, who were selected purposefully. The research tool was an unstructured interview, and the process of conducting interviews continued until theoretical saturation was reached. To analyze the text of the interviews, the Clark and Braun (2006) approach of theme analysis method was used.
ResultsUsing theme analysis, 57 final codes were identified in 13 concepts and 4 categories (indicators related to personal health, indicators related to public health, indicators related to management issues, and indicators related to physical education class) were classified.
ConclusionProviding health conditions for holding physical education classes in schools requires efforts of students, physical education teachers, health experts, school executive staff and trustee organizations in the field of observing and providing personal hygiene. Public health, sports field health, and the organization of physical education classes are based on the special conditions of the epidemic so that the possibility of viral spread of COVID-19 is minimized and students engage in sports activities with more assurance.
Keywords: COVID-19, Health indicators, Physical Education, Training, Schools -
Pages 37-44Background
Measuring the performance of the Primary Health Care (PHC) system is the first vital step to identify areas for reforms. Therefore, this study was conducted with the aim of application of a PHC performance monitoring process model in selected centers of Markazi Province.
MethodsThis research was a qualitative applied study. The evidence related to measuring the performance of primary health care was extracted by conducting an extensive review of the literature. Subsequently, the primary health care monitoring model was designed with a semi-structured interview through open questions with the consensus of experts. The proposed model was evaluated before and after implementation.
ResultsThe seven-phase primary health care performance monitoring process model was designed and used on the web. This model has a reporting dashboard for management decision-making.
ConclusionIn view of the fact that the common methods of monitoring health care centers in medical sciences universities of the country do not follow the scientific model, it is necessary to determine the various dimensions in this regard, and to examine their status in order to recognize weaknesses and strengths and take action to make this important management process more effective.
Keywords: Health Care Outcome, Process Assessment, Iran, Primary Health Care, Work Performance -
Pages 45-53Background
The role and importance of personal health education from childhood in schools and Particulary in the special conditions of disease outbreak is of dual importance. Therefore, the aim of the present study was to validate personal hygiene education in elementary schools in the conditions of COVID-19 outbreak.
MethodsThe current research was a mixed type of study (quantitative-qualitative). The statistical population included all healthcare workers and primary teachers in the academic year of 2019-2020 in Khomeini Shahr. Sixteen people were selected using the purposeful sampling method and up to the theoretical saturation of the sample size. The data collection tool in the qualitative part was a semi-structured interview and in the quantitative part was a researcher-made questionnaire with a reliability coefficient of 0.97. Qualitative theme analysis, theme network drawing and conceptual model were performed with MAXQDA10 software. In the quantitative part, the coefficient of agreement (CVR) was used for validation.
ResultsThirty-four topics were extracted in three areas: methods of personal health education, subject and content of personal health education, and goals of personal health education. Twelve topics were in the field of effective direct and indirect methods of personal health education in elementary school. Eleven themes were extracted in the field of the topic and content of personal health education, living environment, individual, clothes, body, hands, eyes, hair, mouth and teeth, prevention of diseases and training of physical sports. Out of the 34 topics, 11 topics were related to personal health education goals. Also, validation results of Lavshe's agreement-meter (CVR) confirmed all the main themes above 0.49.
ConclusionThe designed model can be a guide for teachers and healthcare workers of primary schools in providing more effective personal health education to students.
Keywords: COVID-19, Health Education, Personal Health Services, Schools, Validation -
Pages 57-67Background
Family Physicians need to have necessary abilities and skills to fulfill health-related responsibilities. The purpose of this article is to introduce those skills and analyze the general medicine curriculum in terms of those skills.
MethodsThis study was conducted using mixed methods. Initially, national and international articles and in some cases the websites of universities or organizations related to health and family physician education were searched in a targeted manner. A list of skills was extracted by categorizing and analyzing the collected materials. In the next step, the list of skills was reviewed and revised in eight group discussion sessions. Finally, the current general medicine curriculum was examined and analyzed from the family doctor’s perspective.
ResultsThe expected knowledge and skills of general practitioners as family medicine team managers were categorized and presented in six major areas and 63 sub-areas. The major areas include public health, essential clinical skills, procedures, medical information technology, Islamic spirituality, ethics and law, and soft skills. A total of 26 practical studies and 25 Lectures were offered.
ConclusionThe current general medicine curriculum was analyzed in six major areas and and important neglected areas were revealed. It is necessary to pay attention to these areas and plan to remove educational barriers and provide the necessary infrastructure.
Keywords: Family Physicians, Medical Education, Professional Competence -
Pages 68-74Background
The role of pharmacists in pharmacies has evolved from drug dispensers to more specialized tasks. The general purpose of this article is to analyze and investigate pharmacist intervention in controlling symptoms of outpatients suffering from common acute upper respiratory disease via prescription of non-prescription drugs according to the pharmaceutical rules and regulations in the health sector.
MethodsThis is a clinical trial that was conducted on patients with one of the diseases of common cold, flu, acute rhino-sinusitis, laryngitis, or allergic rhinitis in community pharmacies with acute symptoms. The first group underwent diagnostic and therapeutic (theranostic) interventions by a pharmacist based on non-pharmacological treatment or, if necessary, non-prescription drugs. The second group received over-the-counter medicine based on their own request and without the pharmacist theranostic approach. Patient symptoms were evaluated before initiation of monitoring and then one week later.
ResultsThe results of the difference in average scores of 100 patients in five diseases for the intervention and non-intervention subgroups were 23.30 and 14.45 for common colds, 20.00 and 13.35 for influenza, 11.40 and 7.15 for allergic rhinitis, 15.00 and 14.00 for laryngitis, and 30.00 and 23.00 for sinusitis, respectively. The difference in clinical improvement scores in all diseases was significantly higher in the pharmacist intervention subgroup, except for patients with laryngitis, where no significant difference was observed between the two subgroups.
ConclusionPharmacists have the potential to control the symptoms of patients with common upper respiratory tract disease. Using this capacity in primary care can improve minor ailments.
Keywords: Minor ailments, Nonprescription Drugs, Outpatients, Primary Health Care, Pharmacists -
Pages 75-82Background
Health literacy is one of the most important indicators that can affect the status and severity of health-oriented behaviors. The aim of this study was to investigate factors related to health literacy.
MethodsThis research studied 385 people aged 18 to 65 years in Shiraz in southern Iran by survey method and using cluster sampling. Data was analyzed using SPSS software version 20 and descriptive statistics and statistical tests comparing means (t and f), Pearson correlation coefficient and multiple linear regression.
ResultsBivariate analysis showed that with health literacy is directly related to increasing age, number of years of education, and income. These analyses also showed that marital status, employment status, ethnicity, and class affiliation have a statistically significant relationship with health literacy. The results of multivariate analysis showed that the variables of number of years of education, religion, and status of employment (housewife) have a significant effect on the health literacy of respondents.
ConclusionAdolescents, housewives, and religious minorities can be considered vulnerable groups that should be given special attention in programs and policies related to promoting health literacy.
Keywords: Demography, Health Literacy, Health Policy, Health Promotion, Social Determinants of Health -
Relationship between Marital Satisfaction and Ideal Fertility of Suburban Women of Bandar Abbas CityPages 83-88Background
Fertility in the country has reached below the replacement level, which has attracted the attention of politicians. Ideal fertility can predict actual fertility. Achieving ideal fertility can increase the current level of fertility. Marital satisfaction is one of the important determinants of fertility. The present study endeavors to investigate the effect of marital satisfaction on ideal fertility.
MethodsThe present study was conducted quantitatively with the survey method. For this purpose, 379 married women aged 15 to 49 living in the suburbs of Bandar Abbas were surveyed. Sampling was performed by multi-stage cluster method. A questionnaire was used to collect data.
ResultsWomen's marital satisfaction and the ideal number of children had a positive and significant correlation. The increase in the duration of marriage was correlated with the increase in the ideal number of children. The difference in the average ideal number of children by the education level of women was significant. The average ideal number of children of Sunni women was more than that of Shia women and women belonging to Fars, Lor, Turk and Arab ethnicities were less than women of other ethnicities. The results of multivariate regression showed that the increase in women’s marital satisfaction leads to an increase in the ideal number of children.
ConclusionPlanning to increase marital satisfaction of couples can help to achieve ideal fertility. Ideal fertility research can mean increasing the current level of total fertility in the country. Therefore, in the new population policies, along with encouraging policies to increase fertility, serious attention should also be paid to the family, spouse relationships and marital satisfaction.
Keywords: Birth Rate, Fertility, Marriage, Spouses, Suburban Population -
Pages 89-97Background
Since achieving stable economic growth is considered one of the important economic goals of every country and money laundering as a negative factor has a destructive role on economic instability, the current research was conducted with the aim of investigating the effect of money laundering on the health of economic growth in Iran.
MethodsIn the present study, a self-explanatory model with ARDL distribution intervals was used to investigate the relationship between the money laundering variable and economic growth in Iran during the period of 1986-2019. The information and statistics required in this study are obtained from the Central Bank of the Islamic Republic of Iran, and Statistics Center websites. Additionallt, the amount of drug discovery was used as a money laundering structure and the percentage of changes in GDP was used as an indicator of economic growth.
ResultsThe findings of the estimation show that there is a significant relationship between the independent variables of the model and the dependent variable of economic growth. This means that there is a negative and significant relationship between the independent variable of money laundering and the dependent variable of economic growth.
ConclusionConclusively, the result of this study indicated that the increase in money laundering has a negative effect on the macroeconomic performance, so that its expansion reduces the GDP. This means that the more dirty money is laundered through smuggling, the greater will be the negative impact on positive economic growth.
Keywords: Economic Development, Iran, Money Laundering -
Pages 98-107Background
Internet of Medical Things is a revolution in health care that can be used in various medical fields, including patient monitoring, remote patient care system, emergency warning system, fitness programs, chronic diseases, and elderly care. Taking advantage of this technology brings many challenges along with opportunities. Hence, the development of the Internet of Things in the country is a strategic issue, and therefore the purpose of this research is to provide a strategic plan for the secure development of the Internet of Things in the health sector.
MethodsThe current research is of an applied type and its method is descriptive-analytical with a mixed approach (quantitative and qualitative) and the qualitative data of this research has been collected from the study of scientific research sources and studies. The strategies were compiled using the ITU method and a panel of experts. The statistical population of this research includes 25 experts in the field of health familiar with the Internet of Things technology, who were selected using the purposeful sampling method and the snowball technique until reaching theoretical saturation.
ResultsIn this research, 5 goals, 12 macro policies and 8 basic strategies were compiled to achieve the vision and goals.
ConclusionThe result of this research was reaching a strategic plan for the secure development of the Internet of Things in the health Sector, including principles and values, goals, macro policies and basic strategies with the perspective of "better health, more care, lower cost with the Internet of Medical Things".
Keywords: Internet of medical things, strategic plan, security, electronic Health -
Pages 108-116Background
Although e-health is a global phenomenon, but many countries around the world are still in the early stages of using e-health. The aim of this study was to provide a framework of strategic electronic health plan for the country.
MethodsThe type of study is a qualitative-applied and the research community included the existing strategic plan and the frameworks provided by international organizations such as the World Health Organization, and ITU; and also, the country's top-level and strategic documents.
To obtain the proposed framework of the country's e-health strategic plan, which includes vision, dimensions; components; and indicators through data grounded theory; reviewing literature; and questioning of fifteen experts who had important responsibilities at the level of senior managers of the Ministry of Health and Medical Education. The questioning was performed two times: first through brainstorming to study their views on the vision of the eHealth strategic plan, and then using an open-ended questionnaire to collect their opinions about the subsets of the strategic plan, including dimensions; components; indicators.ResultsIran's e-health strategic plan should include three areas of prevention, treatment, and rehabilitation. It seems that the most appropriate duration of the plan is five years. Formation of a surveillance committee with three working groups: strategic, stakeholder representatives, as well as consultants and experts with the specified tasks will ensure the success and continuity of the e-health strategic plan in the country.
ConclusionDetermining the e-health strategic plan for the country is one of the main necessities of the Ministry of Health and Medical Education in order to reduce the financial burden of providing public health, especially by spreading the culture of self-care and health literacy, to make effective progress in achieving health justice.
Keywords: Electronic Health Records, Health Planning, Health Policy, Strategic planning, Telemedicine -
Pages 119-129Background
The causative virus of Covid-19 is from the family of corona viruses, which causes acute respiratory distress syndrome. The virus that causes Covid-19 is structurally similar to the viruses that cause SARS and MERS diseases, and for this reason, this virus has been called SARS-CoV in scientific circles. This virus uses a special receptor that other corona viruses use for pathogenicity and infection.
MethodsIn this research, the structure and functional characteristics of virus proteins were investigated using a systematic review method and selection of authentic and up-to-date articles from literature.
ResultFour types of proteins play an important role in this virus: Spike protein, which plays an important role in the overall structure of the virus, and its presence on the surface of the virus creates a crown-like appearance in the virus; Envelope protein that causes pathogenicity and causes infection. Nucleocapsid protein and the Membrane protein, which in addition to playing a role in the structure of the virus, have an effect on increasing infection and also altering the cell cycle. Mutations of this virus have been reported in different parts of the world based on the phylogenetic network and geographic locations of the virus. These mutations sometimes give rise to new strains around the world, which include different types of mutations such as deletions and substitutions. In addition to the mentioned cases, the body's reaction to this virus is very important when it causes an infection, because in some cases, the association of stress with viral infection causes severe inflammatory responses and even autoimmune responses.
ConclusionThe different structures and functions of viral proteins in different variants of SARS-CoV-2 virus play an important role in the severity of symptoms of patients with Covid-19. Therefore, acknowledging these genetic variations is very important in designing and making vaccines and treating patients with Covid-19.
Keywords: COVID-19, SARS-CoV-2, Spike Protein, Viral Proteins -
Pages 130-137Background
Based on the divine worldview, the current world system is not eternal. Also, the human spirit is immaterial and is not destroyed by the death of the mortal body. This fact is clearly explained by Zayn-al-Abidin (a) in the Al-Sahifa Al-Sajjadiyya. All aspects of human health, including physical, mental, social, emotional and spiritual, have been emphasized in Al-Sahifa al-Sajjadiyya; However, similar to the Quran, governance is always ascribed to the spiritual aspect of health.
MethodsThe method of this article is a library and Ijtihad method, with a direct and methodical study of Sahifa Al- Sajjadiyya, in an attempt to obtain valuable resources about spiritual health in the field of action, which is the result of remembering death and resurrection. Contents have been explained with rational and narrative reasoning, referring to verses and traditions, and using interpretations of Sahifa and other religious texts.
ResultsSome of the effects of remembrance of death and resurrection on spiritual health in the field of action, from the perspective of the Al-Sahifa Al- Sajjadiyya, include: thinking of repentance and good fate, having a good life and a good death, taking advantage of the insignificant world for the sake of God, resistance and steadfastness, staying awake at night and being alone with the beloved God, going along with the poor, avoiding neglect, becoming a true human being, being close to the Qur'an, purity of heart and good name, and piety.
ConclusionRemembrance of death and resurrection leads to changes in internal and external human behavior and improves his spiritual health. The findings of this research are unique to Sahifa Al- Sajjadiyya, and its literature is significantly different from similar findings in other sources.
Keywords: Death, Health, Islam, Resurrection, Spirituality